ដោយ ៖ ជាតិ
ចាប់តាំងពីមានការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ១៩៩៣មក សកម្ម ភាពអ្នកបោកខ្នាតយក្សក៏លេច មុខជាបន្តបន្ទាប់ ។ បើពិនិត្យ ទៅលើសកម្មភាពអ្នកចូលមក ស្រុកខ្មែរដើម្បីបោកក្រោយការ បោះឆ្នោតឆ្នាំ ១៩៩៣ គឺមាន អនិកជនខ្មែរចំណាយទុនជួល ស្នាក់ការនៅសណ្ឋាគារកាំបូឌី យ៉ាណា រួមទាំងផ្សព្វផ្សាយ តាមវិទ្យុឱ្យពួកនិស្សិតមកទទួល ចុះឈ្មោះទៅសិក្សានៅប្រទេស ជប៉ុន ដោយតម្រូវឱ្យបង់ប្រាក់ ឱ្យអ្នកបោក ១.៥០០ដុល្លារ ប៉ុណ្ណោះ គឺអាចទៅបន្តការ សិក្សានៅជប៉ុនបាន ហើយមាន ការប្រាក់ឧបត្ថម្ភ២០០០ដុល្លារ ក្នុងមួយខែឯណោះ ។
ជាលទ្ធផលក្រុមអ្នកបោក ប្រមូលបានប្រាក់រាប់លានដុល្លារ យកទៅបរទេសបាត់អស់ហើយ ចំណែកក្រុមនិស្សិតដែលត្រៀម វ៉ាលីធំៗខ្ចប់វេចអាវធំរួមទាំង អាវម៉ង់តូចាំឡើងយន្តហោះ បានត្រឹមដេកយកដៃគងថ្ងាស ទាំងហួសចិត្ត ។
ក្រោយមកមានធនាគារថៃ បានបោះទុនទទួលប្រាក់បញ្ជើ ដោយឱ្យប្រាក់ការខ្ពស់នៅឯ ខេត្តបាត់ដំបង ។ ដោយសម្លឹង ឃើញផលប្រយោជន៍នេះហើយ ទើបក្រុមឈ្មួញទាំងកសិករនាំ គ្នាយកលុយទៅផ្ញើយ៉ាងគំហុក ប៉ុន្តែលទ្ធផលត្រូវម្ចាស់ធនាគារ វេចលុយរត់ទៅស្រុកថៃអស់ បន្សល់ទុកអោយជនរងគ្រោះ ចំណាយធនធានប្តឹងតវ៉ារាប់ខែ ប៉ុន្តែលទ្ធផលគឺអវិជ្ជមាន ។
សម្រាប់ក្រុមអ្នកបោកតែង រិះគិតពីវិធីផ្សេងៗដែលអាចបន្ត បោកតទៅទៀត ពីព្រោះវា ចំណាយតិចដែលទទួលបាន ផលច្រើនហួសពីការស្មាន ។
ដូចករណីគេបង្កើតអង្គការ ដើម្បីប្រមូលសមាជិកឱ្យបាន ៥ នាក់ ដោយក្នុងម្នាក់ៗតម្រូវឱ្យ បង់ប្រាក់ ៦០០ដុល្លារ ។ ហើយសមាជិកទាំង ៥នាក់ គឺ ម្នាក់ត្រូវរកសមាជិកឱ្យបាន ៥ នាក់តទៅទៀត ដើម្បីទទួល បានប្រាក់ខែខ្ពស់ រហូតមាន សមាជិកខ្លះហ៊ានទាំងកាន់រូប ថតបើកសម្ពោធអង្គការដែល មានថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីចូលរួមជាតឹង តាងថែមទៀតផងដើម្បីផ្តល់ ជំនឿទុកចិត្តដល់អ្នកផ្សេង ។
ដល់ពេលវិធីបោកនេះ រក សមាជិកបណ្តាក់គ្នាលែងបាន គឺមានតែមេអង្គការវេចលុយ ដាក់មេផាយបាត់ទៅបន្សល់ ទុកជម្លោះរវាងមេក្លោងនាំចូល និងសមាជិកមិនចេះចប់មិនចេះ ហើយ ។
សកម្មភាពបោកប៉ុណ្ណឹង ហើយនៅមានអ្នកស្វែងរកផល ប្រយោជន៍ហាក់មិនខ្លាចរអារ នឹងបន្តសកម្មភាពបោកនោះ ឡើយ ។ ជាក់ស្តែងក្រុមហ៊ុន ពែជ ដែលបង្កើតឡើង គឺបាន រាយបណ្តាក់សមាជិកខ្លួនឱ្យចុះ ទៅតាមខេត្ត-ក្រុង ដើម្បីផ្សព្វ ផ្សាយពីគោលនយោបាយបោក តាមរយៈទទួលបានភាគលាភ ១០ភាគរយបើយកលុយមក ដាក់នៅក្រុមហ៊ុនរបស់ខ្លួន ។
ដោយសារនៅស្រុកខ្មែរ មនុស្សមួយភាគធំនៅដេកសម្លឹង ស្វែងរកតែផលប្រយោជន៍ក៏ ធ្លាក់ទៅក្នុងអន្ទាក់របស់ក្រុមហ៊ុនពែជ ឱ្យប្រមូលយកលុយរាប់ សិបលានដុល្លាររត់ចោលស្រុក បាត់បន្សល់ទុក តែអ្នកចាញ់ បោកដែលហៅឱ្យពិរោះថា ជា ជនរងគ្រោះដឹកនាំតវ៉ាឱ្យរដ្ឋាភិ បាលជួយដោះស្រាយ ។
អាចនិយាយបានថា ក្រុម អ្នកបោកដែលចូលមកស្រុកខ្មែរ បោះទីតាំងដូចបានរៀបរាប់តាំង ពីដើមរហូតមកជំហានដំបូង ពួកគេស្វែងរកខ្នងបង្អែកដូចជា អ្នកមានអំណាចនៅក្នុងកម្រិត ណាមួយនោះគឺពិតជាមិនអត់ នោះទេ ។ ដោយសារពួកអ្នក បោកមានខ្នងបង្អែកនេះហើយ ទើបសកម្មភាពអ្នកបោកដែល ប្រាសចាកពីច្បាប់ហាក់គ្មាន ចំណាត់ការបង្ក្រាបពីសមត្ថកិច្ច នោះឡើយ ដោយបន្សល់ទុក នូវការឈឺចាប់ដែលផ្តើមចេញ ពីការលោភលន់ចង់បានផល ប្រយោជន៍ពីមហាភាគលាភ តែទីបំផុត គឺលាភរនិតទោះ ចង់មិនចង់ក៏ត្រូវតែទទួលយក ដោយមិនអាចប្រកែកប្រណាំង បាននោះឡើយ៕